80 lat milanowskiej "Dwójki"

Z okazji 80-lecia działalności Szkoła Podstawowa nr 2 w Milanówku od września 2015 r. do czerwca 2016 r. będzie zapraszać absolwentów, byłych pracowników oraz mieszkańców Miasta na cykl wydarzeń i zachęcać do włączania się w ich organizację.

Pamięć historii żyje w nas - to hasło widniejące na sztandarze Szkoły, która w roku szkolnym 2015/2016 kończy 80 lat. Sporo lat, piękny dorobek, zasłużone miejsce w historii Milanówka. Warto więc najpierw przybliżyć to, co najcenniejsze z przeszłości i teraźniejszości Szkoły Podstawowej Nr 2 w Milanówku.

(Przed)wojenne początki

Rozpoczęła swoje historyczne funkcjonowanie w r. szk. 1935/1936, kiedy to z powodu dużego wzrostu liczby uczniów uczęszczających do Szkoły Powszechnej na Grudowie zorganizowano dla ok. 300 uczniów drugą szkołę powszechną po północnej stronie Milanówka. Siedzibą Szkoły została willa ”Starodrzew” przy ul. Kaprys 2/4, którą przekazał w użytkowanie za ”symboliczą złotówkę” właściciel tej nieruchomości, dr med. Roman Sieragowski. Pierwszym kierownikiem Szkoły nr 2 został Bolesław Maleszewski. We wrześniu 1939 r. został on powołany do wojska i jego obowiązki przejął Kazimierz Uniejewski, kierujący placówką do 31 sierpnia 1970 r.

W czasie okupacji nauczyciele tej szkoły tworzyli komplety tajnego nauczania przedmiotów zakazanych, przede wszystkim historii, geografii i języka polskiego. Harcerze z drużynowym 148 MDH Wacławem Wdowiakiem, nauczycielem Szkoły już wczesną jesienią 1939 roku stworzyli tajną drużynę harcerską, która po przeszkoleniu wojskowym została wcielona do ZWZ, później AK.

Wojna to czas, kiedy szkoła kilkakrotnie zmieniała lokum ale nie zaprzestała działalności.  Do 17 stycznia 1945 r. zajmowali ją Niemcy, a później w jej lokum mieścił się szpital dla mieszkańców Warszawy i uczestników Powstania Warszawskiego.

Budujemy nową szkołę

Rok szkolny 1945/46 rozpoczął się 17 października i zajęcia odbywały się w wilii p. Brzusko przy ul. Słowackiego 6. W dniach od 1 do 8 grudnia 1945 r. ówczesna Rada Narodowa zorganizowała ”Tydzień Szkoły”, którego inauguracją było poświęcenie Sztandaru Szkoły.

Kolejna ważna data w historii Szkoły 17 maja 1948 r., kiedy to nastąpiło uroczyste poświęcenie kamienia węgielnego pod budowę nowego budynku Szkoły przy ul. Literackiej. Patronat nad budową objął ówczesny prezydent RP Bolesław Bierut, a Kuratorium Okręgu Szkolnego Warszawskiego 10 maja 1949 r. nadało szkole miano: Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Prezydenta RP Bolesława Bieruta w Milanówku. W pracach budowlanych uczestniczyli rodzice, uczniowie i nauczyciele. Obok nowego obiektu na posesji stała drewniana willa ”Malina”, w której mieszkał woźny i, która w późniejszych latach, bo aż do połowy lat 80., była również wykorzystywana do celów dydaktyczno – opiekuńczych.

Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego 1951/1952 datowane na 2 września 1951 r. to przede wszystkim otwarcie nowej siedziby Szkoły. Jak na owe czasy przystało połączono to z aktem odsłonięcia na budynku nowej Szkoły tablicy pamiątkowej "Pomnik Zwycięstwa". Duży wkład w zagospodarowanie nowego budynku włożyli nauczyciele, uczniowie i rodzice. Ci ostatni na przykład, działający w Komitecie Rodzicielskim i Opiekuńczym, sfinansowali zakup mebli do ówczesnej stołówki.

Powojenny entuzjazm

W powojenną działalność (głównie lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte) placówki należy wpisać wielki entuzjazm - ten zabarwiony ideologicznie, ale również i ten wynikający z chęci tworzenia nowej rzeczywistości. Przywołać tu należy liczne sukcesy sportowe uczniów Szkoły. Na bazie ogólnej tendencji do krzewienia kultury fizycznej organizowano wiele imprez sportowych. Uczniowie uczestniczyli również w zawodach pozaszkolnych, często ogólnokrajowych i, zdobywając laury, rozsławiali "Dwójkę" w całym kraju. Wypada wspomnieć chociażby I miejsce młodych lekkoatletów na czwórboju lekkoatletycznym w 1957 r. organizowanym o puchar "Świata Młodych", czy późniejsze sukcesy w zawodach łyżwiarskich o "Złoty Krążek", w "Błękitnej Sztafecie", w biegach przełajowych, grach zespołowych itp. O szkolnych sukcesach sportowych tych lat wielokrotnie pisała prasa ogólnopolska, Szkoła była postrzegana jako placówka o profilu sportowym. Dziś staramy się podtrzymywać te chlubne tradycje, rozpowszechniając idee sportu masowego, umożliwiając uczniom szukanie swoich szans na rozwój w różnych dyscyplinach sportowych.

Następny ważny moment w życiu Szkoły to rozpoczęcie w 1978 r. jej rozbudowy. Budynek szkolny powiększono o zaplecze stołówki i kuchni oraz dokonano przeróbek wewnątrz obiektu.

W latach siedemdziesiątych w Szkole prężnie działało harcerstwo. Na początku lat osiemdziesiątych  Szkoła była gospodarzem uroczystości nadania Hufcowi ZHP w Milanówku imienia Janusza Kusocińskiego. Obecnie trwa wysiłek odbudowania harcerskich struktur po zastoju, jaki miał miejsce w czasie transformacji lat dziewięćdziesiątych. Reaktywowany Szczep Nr 2 obchodzić będzie wkrótce 20 lecie, harcerze, zuchy i kadra czynnie włączą się w te obchody.

"Dwójka" pamięta

Kolejna niezwykle istotna data w szkolnych dziejach to dzień  8 listopada 1998 r., kiedy to nastąpiło odsłonięcie tablicy upamiętniającej postać i działalność Wacława Wdowiaka, harcerza, żołnierza AK, nauczyciela tej Szkoły. Inicjatorami tej wzruszającej uroczystości byli uczniowie Pana Wdowiaka i jego podkomendni w harcerskich i konspiracyjnych szeregach. To oni jako grupa absolwentów Szkoły uformowanych duchowo i patriotycznie w czasach największej i najcięższej dla narodu próby wystąpili z wnioskiem do władz Szkoły i Miasta o nadanie Szkole imienia Armii Krajowej. We wniosku pisali o tym, że blisko 50 uczniów z lat 1936-1939 uczestniczyło aktywnie w walce o niepodległą Polskę w Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, Szarych Szeregach i w innych konspiracyjnych organizacjach.

Niektórzy z wychowanków poświęcili życie walcząc z okupantem, jak np. Henryk Skrzypek, który zginął w Powstaniu Warszawskim. Inni jak Stefan Mularski pseudonim „Żubr” przeżyli piekło przesłuchań gestapo i obozu koncentracyjnego. Przykład bohaterskich postaw dawali sami nauczyciele i pracownicy placówki. Należy wspomnieć tutaj postać woźnego szkoły, Franciszka Rasztawickiego, pseudonim „Franek”, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej i bohaterskiej obrony twierdzy Modlin w 1939 r., który ciężko ranny trafił do obozu jenieckiego, zaś po powrocie do domu od razu wstąpił do ZWZ-AK. Kierował on między innymi ochroną radiostacji, która była umieszczona w willi „Starodrzew”. Aresztowany przez Gestapo w roku 1944 był torturowany na terenie szkoły, nie wydał kolegów. Zginął podczas próby ucieczki z transportu do więzienia.

29 lutego 2000 r. Rada Miasta Milanówka podjęła jednogłośnie uchwałę o nadaniu Szkole Podstawowej nr 2 imienia Armii Krajowej.

27 maja 2000 r. odbyła się pamiętna uroczystość, podczas której Szkoła Podstawowa nr 2 w Milanówku otrzymała zaszczytne imię Armii Krajowej. Rada Rodziców ufundowała sztandar Szkoły. Był to bardzo ważny dzień dla całego szkolnego środowiska, dla władz gminy oraz dla wszystkich tych, których los kiedyś ze Szkołą złączył.

W roku szkolnym 2005/2006 odbyły się uroczyste obchody 70-lecia szkoły, w trakcie których została odsłonięta pamiątkowa tablica na budynku szkoły, ufundowana z tej okazji przez jednego z Jej absolwentów.

W maju 2009 r. utworzono ścieżkę historyczną upamiętniającą sylwetki pięciu osób związanych z działalnością Armii Krajowej na terenie Milanówka: Wacława Wdowiaka, Franciszka Rasztawickiego, Antoniny Galskiej, Tadeusza Giergielewicza i Kazimierza Uniejewskiego oraz posadzono dwa „Dęby Pamięci”, upamiętniające 2 oficerów związanych z Milanówkiem zamordowanych w 1940 r. na wschodzie, kapitana Alfreda Postanowicza i porucznika Zygmunta Podwyszyńskiego.

Uroczyste obchody 75 lecia Szkoły w roku szkolnym 2010/2011 zostawiły na posesji szkolnej ślad w postaci pamiątkowych sosenek.

"Dwójka" się rozwija

Na przestrzeni lat funkcjonowania budynku szkolnego przy ul. Literackiej zmieniał się również teren przyszkolny, na którym powstawały głównie  elementy ciągle rozbudowującej się i doskonalonej bazy sportowej oraz miejsca do zabaw dziecięcych. Z krajobrazu szkolnego znika willa „Malina”, stary zaniedbany ogród zamienia się w boisko sportowe. Obecne piękne usytuowanie Szkoły  wśród wysokopiennych sosen  jest miłym  otoczeniem do nauki i wysiłku uczniowskiego. Na Dzień Edukacji Narodowej 13 października 2007 r. Szkoła dostała od władz Miasta prezent w postaci nowoczesnego wielofunkcyjnego boiska sportowego z nawierzchnią ze sztucznej trawy. W 2010 r. w ramach rządowego programu "Radosna Szkoła" zbudowano bezpieczny plac zabaw. Teren przyszkolny wiosną i jesienią był i jest wspaniałą alternatywą dla ciągle zbyt ciasnego budynku.

Dużym sukcesem stał się projekt urządzenia w jednej z sal lekcyjnych i przyszkolnym ogródku przyrodniczej ścieżki dydaktycznej. Była to odpowiedź na jedną z kolejnych edycji Konkursu Ekologicznego Burmistrza Miasta Milanówka. Dumą napawa fakt bardzo aktywnego włączenia się w pracę nad projektem dużej grupy rodziców i uczniów. W roku szkolnym 2006/2007 ścieżka dydaktyczna ulega przeobrażeniu w mini ogród botaniczny i służy uczniom jako miejsce odbywania atrakcyjnych zajęć przyrodniczych w plenerze.

W 2008 r. Szkoła przystąpiła do realizacji międzynarodowego programu edukacyjnego COMENIUS i aktywnie przez 2 lata współpracowała ze szkołami z Finlandii, Cypru, Niemiec i Szwecji. Program ten wspierał finansowo oraz merytorycznie partnerską współpracę europejskich placówek edukacyjnych polegającą na realizacji wspólnego projektu. Delegacje nauczycieli z tych państw gościły w "Dwójce" w marcu 2010.

Niezastąpiona kadra

W przywoływaniu kart historii Szkoły nie może zabraknąć nazwisk nauczycieli, dzięki którym Szkoła nr 2 działała, zdobywała laury, dawała społeczeństwu ”nowy narybek”. Do grona zasłużonych nauczycieli okresu powojennego zaliczyć należy m.in. Kazimierza Uniejewskiego, Ludwikę Myślicką, Władysławę Oglińską, Annę Sadowską, Wacława Wdowiaka, Tadeusza Giergielewicza, Stanisława i Stanisławę Martynowskich, Mariannę Rzewuską, Krystynę Starzyńską, Janinę Bloch, Stanisławę Kolanowską, Teresę Soliwodę, Zofię Wrzodak, Leokadię Wrzesińską, Marię Sandecką, Antoninę Galską, Jadwigę Karbowniczek, Hannę Szadkowską, Janinę Piechową, Henrykę Lisiecką, Helenę Kwiatkowską i wielu innych.

Godne odnotowania jest również i to, że Szkoła miała w latach 1953-1981 bardzo oddaną sekretarkę w osobie Pani Jadwigi Żukowskiej.

W 80-letniej historii Szkołą kierowali kolejno: Bolesław Maleszewski, Kazimierz Uniejewski, Zdzisław Borczyński, Mieczysław Golański, Izabela Sikora, Izabella Milczarek, Barbara Pakuła i Marianna Frej. Rzec można 80 lat, 8 dyrektorów.

Warto też odnotować, że w 1996 r. na fali dokonujących się w kraju po 1989 r. przemian decyzją ówczesnych władz Miasta poprzez likwidację ZEAS-u dokonano zmian w systemie oświaty w gminie - Szkoła stała się jednostką organizacyjną Miasta, tworząc własną samodzielną strukturę, w tym księgowość i kadry.

Obecne sukcesy

Dzisiejsza rzeczywistość szkolna to praca dydaktyczna i wychowawcza skierowana na stwarzanie młodemu pokoleniu warunków do wszechstronnego rozwoju. To założenie realizowane jest m.in. poprzez pracę kół zainteresowań, kół wiedzy, prężną działalność Szkolnego Koła Sportowego, kursy nauki pływania, comiesięczne koncerty muzyczne, wyjazdy do teatru i kina, na lekcje muzealne, wyprawy Szkolnego Koła Turystycznego „Żółwik”, złazy i rajdy pomagające poznać historię, tradycje i walory krajoznawcze regionu.

Nasi uczniowie biorą udział w licznych konkursach realizując swe talenty plastyczne i artystyczne, z dużym zaangażowaniem i sukcesem uczestniczą w zawodach i turniejach sportowych, nie stronią także od sięgania po laury w konkursach wiedzy. Nie sposób wymienić wszystkich sukcesów. Dość przywołać tu chociażby te z ostatniego roku szkolnego:

• laureat prestiżowego kuratoryjnego konkursu informatycznego MiniLogia,
• średnia ocen w klasyfikacji rocznej uczniów klas IV-VI – 4,44,
• 161 uczniów nagrodzonych za bardzo dobre wyniki w nauce i bardzo dobre zachowanie, w tym 75 promocji z wyróżnieniem (na 351 uczniów klasyfikowanych),
• czwarte miejsce w sportowej rocznej klasyfikacji szkół powiatu grodziskiego,
• najlepszy wynik uczniów klas szóstych w gminie wśród publicznych szkół podstawowych w sprawdzianie zewnętrznym,
• trzecie miejsce w powiecie wśród publicznych szkół podstawowych w sprawdzianie zewnętrznym – klasa szósta.

Warto pochwalić się również dobrą i satysfakcjonującą współpracą z Rodzicami naszych uczniów. Ich wsparcie dla działalności placówki to bezcenna część jej dorobku, a także bardzo istotny element pracy wychowawczej. Cieszymy się uczestnictwem Rodziców w ciekawych zajęciach szkolnych, angażowaniem się w realizację wspólnych projektów, wsparciem finansowym, doradzaniem w ważnych dla Szkoły kwestiach. Dla kierownictwa Szkoły i grona pedagogicznego owocne współuczestnictwo Rodziców w życiu placówki jest dużą wartością.

Szkoła to również ciężka i jakże odpowiedzialna praca świetnie przygotowanej, profesjonalnej kadry pedagogicznej, a ta w Szkole Podstawowej Nr 2 dokłada wszelkich starań by nie tylko przekazywać potrzebną uczniowi wiedzę, kształcić podstawowe umiejętności ale i rozbudzać w każdym dziecku ciekawość poznawczą, szlifować zdolności i talenty.

"Dwójka" zaprasza do udziału w wydarzeniach z okazji 80-lecia działalności

Na dowód tego, że „Pamięć historii żyje w nas” społeczność szkolna zaplanowała obchody jubileuszu na cały rok szkolny 2015/2016 włączając je w pracę wychowawczą placówki, wzbogacając tradycję i dorobek szkolny.

Od września 2015 r. do czerwca 2016 r. zapraszać będziemy mieszkańców Miasta, absolwentów, byłych pracowników  na szereg wydarzeń, zachęcać do włączenia się w ich organizację.

Ramowy harmonogram obchodów przedstawia się następująco:

• wrzesień 2015 – uroczysta inauguracja obchodów 80 lecia ogłoszona podczas rozpoczęcia roku szkolnego, uroczysta msza św. w intencji szkolnego środowiska, szerokie działania informacyjne mające na celu rozpropagowanie obchodów np. ogłoszenie i artykuł w Biuletynie Miasta, baner na ogrodzeniu szkoły, założenie podstrony na stronie internetowej Szkoły, przekazanie stosownych informacji rodzicom i uczniom zapraszających do aktywnego uczestnictwa w świętowaniu jubileuszu;
• październik 2015 – spotkanie środowiska szkolnego z emerytowanymi pracownikami pedagogicznymi i niepedagogicznymi Szkoły z okazji Dnia Edukacji Narodowej;
• listopad 2015 – Zaduszki – czas wspomnień; wizyta uczniów na cmentarzu na grobach nieżyjących pracowników Szkoły;
• grudzień 2015 – konkurs świąteczny bożonarodzeniowy dla uczniów klas I- VI nawiązujący do roku powstania Szkoły;
• styczeń 2016 – wielka aukcja zgromadzonych przedmiotów – pamiątek dotyczących historii Szkoły i uczniowskich prac plastycznych połączona z koncertem prezentacji uczniowskich talentów;
• luty 2016 – Dzień Patrona obchodzony w nawiązaniu do 80 lecia:
  • szkolny turniej wiedzy z udziałem nauczycieli, rodziców i uczniów;
  • pokaz mody 1935-1945 przygotowany i zaprezentowany przez uczniów;
  • ogłoszenie dwóch konkursów nawiązujących do tradycji placówki: plastycznego dla klas I-III i na film/prezentację multimedialną dla klas IV-VI;
• marzec 2016 – powitanie wiosny w cieniu 80 lecia: uczniowie prezentują ubiory (lub ich elementy) charakterystyczne dla kolejnych dziesięcioleci;
• kwiecień 2016 – wiosenny biathlon – impreza na terenie Miasta typu „open” dla zgłoszonych osób dorosłych;
• maj 2016 – bieg patrolowy dla uczniów do miejsc związanych z historią Szkoły, rajd rowerowy do Palmir dla wszystkich chętnych – dzieci, młodzieży i dorosłych;
• czerwiec 2016 – piknik rodzinny – milanowska „Dwójka” w grach i zabawach z tamtych lat, zakończenie i podsumowanie obchodów w ramach Festiwalu „Otwarte Ogrody”, w tym posadzenie w szkolnym ogrodzie pamiątkowego drzewka, niespodzianka w szkolnym ogrodzie;

Dodatkowo, w każdym miesiącu od września do czerwca, odbywać się będą spotkania z absolwentami z różnych roczników. Na bieżąco informować będziemy o terminach wydarzeń na stronie internetowej Szkoły Podstawowej nr 2 w Milanówku, na stronie Miasta Milanówka, na plakatach, ulotkach i ogłoszeniach w Szkole.

Mamy nadzieję uczynić obchody jubileuszu ważną kartą życia Milanówka. Niech tak się stanie! Szanownej Jubilatce życzymy wielu jeszcze dobrych lat służby dla środowiska i jak największego grona wybitnych absolwentów.

Materiały przygotowane przez nauczycieli
zebrała Marianna Frej

Wykorzystano:

• Stawarz A. (red.), Zarys dziejów Milanówka, Milanówek 1995
• Żuławska Z., Milanówek 1899-1939 (Dokumenty i wspomnienia), Milanówek 1994
• Zachowane kroniki szkolne